Fenneke ten Thij

Batman, Clara en Jop

In het jaar 2000 schreef de toenmalige Kunstenaarsvereniging HEnk BV een kunstproject uit onder de titel Kunstenaars van HEnK BV worden gefilmd door hun bewonderaars.

Leden van de vereniging maken een korte film over leden die ze bewonderen. Omdat ik al lang een bewonderaar was van het werk van Jop Horst, heb ik voorgesteld een film over hem te maken. In de bewondering van het werk van Jop was en ben ik niet de enige. Er waren meer gegadigden om, in het kader van dit project, een film over hem te maken. Maar ik was de eerste.

De film zoomt in op een toen recent kunstwerk van Jop, dat hij ontwierp voor een ziekenhuis in Graz, Oostenrijk. Omdat het een kinderziekenhuis betrof heb ik mijn toen zevenjarige dochter, Clara, gevraagd of zij Jop hierover wilde interviewen. Clara kende hem redelijk goed en had er wel oren naar dit te doen. We hebben samen de interviewvragen opgesteld.

Ondanks dat Clara Jop al kende was ze nog nooit bij hem thuis geweest. Ze was diep onder de indruk van het interieur van zijn huis. Nog nooit had ze zoveel spullen door elkaar, op- en onder elkaar, voor- en achter elkaar, door het hele huis liggend, staand en hangend, gezien. Er liep een spoor van post vanonder de brievenbus in de voordeur tot aan de achterdeur. Kunstwerken opgestapeld tegen de muren, apparatuur en materiaal overal verspreid, vreemde voorwerpen door het hele huis. En veel van alles.

Deze overweldigende hoeveelheid aan spullen die in eerste instantie op rotzooi leken was het materiaal van Jop. Want alhoewel hij een eigen specifiek handschrift heeft, het materiaal waarmee hij zijn kunst maakte was altijd verrassend. Alles kon hij gebruiken. Jop leefde in en te midden van zijn toekomstige kunstwerken.

De chaos waarin Clara beland was, maakte haar onzeker. Maar ondanks dat heeft ze haar vragen als volwaardige zevenjarige interviewer gesteld. Kwinkslagen van Jop, die hij tussendoor bij het beantwoorden van de vragen maakte, heeft ze standvastig gepareerd.

De reden voor mijn bewondering van Jops werk ligt in het feit dat het van een verbazende eenvoud is maar een verbluffende zeggingskracht heeft. Zijn werk is meestal zo verrassend maar ook herkenbaar, dat het een gevoel bij je achterlaat dat hij je net een stapje voor is.

Het kunstwerk dat hij voor het kinderziekenhuis ontwierp was een grote lichtprojectie van een vleermuis op een gedeeltelijk blinde muur van het ziekenhuis. De kinderen zouden de projectie vanuit hun ziekbed kunnen zien. De vleermuis staat voor batman, die de zieke kinderen komt helpen. De sterke lamp die voor de projectie moest zorgen zou bestaan uit veel ledlampjes die niet kapot konden gaan.

Het ontwerp is in Graz niet uitgevoerd. De vleermuis is wel te zien geweest op de achtermuur van de Bijenkorf in Amsterdam, tijdens het kunstproject Inner City Wally van de Stichting Wally Openbaar Kunstlicht in 2000. http://www.wally.nl/files/rokinmaart.html https://www.youtube.com/watch?v=EMD3iD8zBjI&t=853s

Fenneke ten Thij, Hengelo, 20 januari 2018